Son 35 yılda jinekolojik laparoskopi sadece tanısal amaçlı yada tüp bağlama amaçlı cerrahiler için kullanılırken, günümüzde birçok jinekolojik operasyonda kullanılan ana cerrahi ekipmana dönüşmüştür. Ektopik gebeliğin (dış gebeliğin) çıkarılması, Endometriosisin (endometrium dokusunun Rahim dışında bulunması, yumurtalıkta çukulata kistleri vb.) tedavisi, Yumurtalık kist çıkarılması gibi birçok cerrahi endikasyonda Laparoskopik yaklaşım ilk ve tercih edilmesi gereken seçenektir. Rahim çıkarılması, Miyom çıkarılması, Pelvik taban cerrahisi, Jinekolojik kanserlerin evrelenmesi gibi major cerrahi işlemlerde de kullanımı yaygınlaşmaktadır.
Laparotomi (karın boşluğuna karın ön duvarının kesilerek girilmesi) ile karşılaştırıldığında eğitimli ellerde güvenirliliği yüksek, hastanın iyileşme süresini ve hastanede yatış süresini kısaltan bir yöntemdir.
Son yıllarda, 3 önemli gelişme laparoskopi alanındaki yenilikler olarak görülmeye başlamıştır. Bunlar 1-robotik cerrahi, 2- Doğal delikten transluminal surgery (NOTES) ve 3- Tek insizyon laparoskopik cerrahidir (SILS). Bu 3 yöntemde geleneksel laparoskopi ile karşılaştırıldığında avantaj ve dezavantajlara sahiptir. Gelişen teknolojiler arasında robotik cerrahi klinik yaklaşımda önemli bir değişiklik yaratmıştır. Cerraha sağladığı kolaylık ve eğitim-öğrenme süresinin kısalığı avantaj olarak öne çıkmakla beraber cerrahi sonuçlar açısında geleneksel laparoskopiye bir üstünlüğü gösterilememiştir. Dezavantajları ise yüksek kurulum ve işletim maaliyetleridir ki bunlarda hastaya yansıtılmaktadır.
Tanısal Laparoskopi sıklıkla kadın doğum uzmanının pelvisin akut yada kronik ağrılarını değerlendirmek, ektopik gebeliği, endometriosis odaklarını tespit ederek tanıyı koymak yada tüplerin devamlılığını değerlendirmek için ihtiyaç duyduğu bir yöntemdir. Sıklıkla ilk kullanılan port (aletlerin batın içine girişini sağlarken, batın içindeki boşluk yaratmak için kullanılan CO2 kaçışına engel olan kanallı enstruman) laparoskop içindir.
Laparoskop lens olarakta adlandırılabilir. Cerrahın karnın içindeki gözüdür. Çoğunlukla göbek deliğinin alt sınırından göbeğin içine yerleştirilir.
Diğer portlar sistematik olarak kasık üstü bölgeye ve karnın yan bölgelerine yerleştirilir. Laparoskop dışındaki trokar(port)dan gönderilen 36 cm lik düz çubuklar her biri farklı uç yapısına sahip olup, cerrahın karın içerisinde cerrahi işlem yapmasına olanak tanır. Vajinadan rahmin içerisine yerleştirilen cihazlar hem tüplere boyar madde vererek devamlılığını değerlendirmemize hemde rahmi hareket ettirerek cerrahi işlemin gerçekleştirilmesine yardımcı olur.Bu cihazların gelişmiş versiyonları rahmin laparoskopik olarak alınması (laparoskopik histerektomi) operasyonlarında yaygın olarak kullanılır.
Laparoskopi sıklıkla genel anestezi altında ve endotrakeal entübasyonla yapılmakla beraber batın içi basınç düşük tutularak kısa tanısal işlemler sedasyon, spinal yada epidural anestezi ile yapılabilir.
Kadın doğum uzmanınız tarafından rahmin alınması, miyom alınması yada yumurtalık kistleri alınması endikasyonu konulduysa laparoskopik yaklaşım daha az ağrı, 5 mm lik farkedilemeyecek derecede küçük birkaç alet giriş yeri, daha az kan kaybı, ve erken eve yada işe dönüş anlamı taşımaktadır. Laparoskopik yaklaşım vakaların büyük bir kısmına uygulanabilir. Kadın doğum uzmanınızın bu tip hastalıklara yaklaşımında minimal invaziv yöntemler (laparoskopi) kullandığından emin olunuz.
